[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wczasie tej walki książę Austrii Henryk złamawszy nogę przy przechodzeniu przezmost, zmarł7.Wskutek jego śmierci cesarz Henryk powziął niechęć doSobiesława, jakby ten stał się przyczyną zgonu jego krewnego Henryka.Założenie klasztoru w Sulejowie przez księcia sandomierskiego Kazimierza.Dziesiątego sierpnia8 książę Sandomierza Kazimierz zakłada w swymksięstwie, w diecezji gnieznieńskiej w Sulejowie9 klasztor cystersów.Umieszczono ten klasztor,4Co do Zwiętosława, zob.s.132 w zródłach nie jest znany.5Nie istniał również biskup Gerward, o którym pisze Długosz w %7ływotach biskupów pozn.,Opera, t.I, s.490, 491.Obydwu biskupom dał kronikarz tylko po roku rządów, bo nie znalazłdo nich bliższych danych.Nowacki, op.cit., t.II, s.51, przypuszcza, że Gerward to możeojciec biskupa pozn., następnie arcybiskupa gniezn.Piotra z rodu Leszczyców (Bróg),identyczny z komesem Gerwardem z 1153 r., znanym z dokumentu fundacyjnego dlacystersów w Aeknie.6Chodzi tu o Henryka Jasomirgott Babenberga i jego zatarg z Sobiesławem II czeskim opogranicze austriacko-czeskie, głównie wdzieranie się kolonistów niemieckich w okoliceVitorazska.Wojna była typowo niszcząca oba kraje, przypadała na rok 1175-1176.Zob.Novotny, op.cit., t.I 2, s.1032 nn.Jest znana z wielu zródeł, Długosz korzystał z Pulkawy, s.109 ze wszystkimi szczegółami.7Henryk Jasomirgott w listopadzie 1176 r.upadł wraz z koniem i złamał nogę, w wynikuczego zmarł 7 I 1177 r.8Fundację tę opracował J.Mitkowski, Początki klasztoru cystersów w Sulejowie, Poznań1949.Zob.też literaturę do dokumentów fundacyjnych w Repertorium, nry 80 i 81, któreautorka uważa za podrobione w XIII w., a właśnie dyplom nr 81 ma datę dzienną 10 VIII, tak,jak jest u Długosza.Data roczna w obu dyplomach jest 1176 r.Niewątpliwie kronikarz jewidział.9Położenie klasztoru opisał Długosz na podstawie autopsji.Sulejów leży w pow.PiotrkówTrybunalski, w woj.wybierając piękną okolicę i dogodne położenie nad brzegami rzeki Pilczy, w po-siadłości komesa Rasława, który zmarłszy bezdzietnie zostawił Chrystusa jakospadkobiercę.Książę jednak Kazimierz jako pierwszy fundator i opiekun iwówczas przez całe swe życie darząc wymienione miejsce ogromną sympatią iżyczliwością, ofiarował wymienionemu klasztorowi jako uposażenie posiadłości,wsie, dziesięciny i dochody w soli i dał mu wiele darów w ruchomościach inieruchomościach10.Dla jego powiększenia i ozdoby z książęcą hojnościąuwolnił całkowicie [od świadczeń] wszelkie majątki darowane klasztorowi przezniego i innych.Nadał zaś wymienionemu klasztorowi wsie: Sulejów, Strzelce11,Dąbrowę12, Bałdrzyków13, Górę14, Byczynę15, Kępę16, Puczniów17, Mianów18,Szczepanów19, Piotrów20, Cienię21 i Tądów22 oraz trzynaście bałwanów soli dopobrania na cle sandomierskim, koryto soli z Krakowa i dziewięć bobrów zkomory książęcej.Z biegiem czasu zaś arcybiskup gnieznieński Piotr na prośbęwymienionego Kazimierza i biskupa krakowskiegołódzkim, sam klasztor jest położony nad rzeką Pilicą, zwaną wówczas Pilcza.Wymieniony tukomes Radosław był współfundatorem klasztoru.Imię w aut.podane jako Ruslaus, zam.Raslaus, forma skrócona od Radosław.Jego przynależności rodowej nie można ustalić, czy byłz rodu Toporczyków, Gozdawitów, Zadorów, czy Lisów, zob.J.Mitkowski, op.cit., s.140-144.10Słusznie wymienia tu Długosz ks.Kazimierza jako głównego fundatora w sensieprawnym, od niego pochodzi część nadań wsi oraz z regaliów książęcych, nadania w soli i wbobrach.Na ręce ks.przekazali swe nadania współfundatorzy: Radosław, Bałdrzych i MieszkoStary, tym się tłumaczy pozornie nielogiczny fakt fundacji książęcej dokonanej w dobrachRadosława, zob.J.Mitkowski, op.cit., s.145.Nie wszystkie z przypisanych przez Długoszanadaniu Kazimierza wsi (niżej objaśnionych) pochodziły istotnie z darowizny ks.: Milejównadał Mieszko Stary, Bałdrzychów z kościołem i prawdopodobnie z dziesięcinami Bałdrzych,zaś od Radosława miał klasztor wsie Kępę, Puczniów, Mianów, Szczepanów i Piotrów.Zob.uMitkowskiego, op.cit., s.163 180.Długosz dwóch współfundatorów opuścił, nadania wziemi sumarycznie potraktował.11Wieś na wsch.od klasztoru, pod samym Sulejowem, pow.Opoczno, woj.kieleckie.l2Wieś pod samym Sulejowem w widłach Pilicy i Czarnej, pow.i woj.jw.13Dziś Bałdrzychów, wieś nad rzeką Ner, pow.Poddębice, woj.łódzkie.14W aut.villam in Montem, w dokumentach od 1296 r. Góra, dziś Góra Bałdrzychowska,4 km na wsch.od Bałdrzychowa nad rzeką Ner, pow.i woj.jw.15Wieś 4 km na płn.-wsch.od Bałdrzychowa, pow.i woj.jw.16Dziś Zagórzyce, dawna nazwa Kępa (w dokumentach Campa, Kampa), wieś 2 km nawsch.od Bałdrzychowa.17Wieś nad rzeką Ner w najbliższej okolicy Bałdrzychowa, pow.i woj.łódzkie.18Wieś w gromadzie Szydłów, pow.i woj.łódzkie.19Wieś w pow.i woj.jw.20Te dwie wsie Szczepanów i Piotrów są trudne do umiejscowienia z powodu występowaniakilku osad tej nazwy w pobliżu.21W aut.Chenna, w dokumentach Chenna, Chena, China, dziś Cienia, wieś w pow.Sieradz,woj.łódzkie.22 W aut.Thanyow, w dokumentach Thandow, wieś w pow.Turek, woj.pozn.Fulka nadał temuż klasztorowi w Sulejowie dziesięciny snopowe ze swego stołuarcybiskupiego w Sulejowie, Białej23, Aęcznie24, Milejowie25, Skąpem26,Sciborzu27 i Tomisławicach [?]28.Przyłączył również do tego klasztoru kościół wBałdrzykowie z dziesięcinami w Tądowie29, Cieni i Pasturowie30.ROK PACSKI 1177Biskup krakowski Gedeon z innymi możnymi,za powszechną zgodą usuwają z tronu księcia Mieczysławai oddają rządy Kazimierzowi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]