[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.OwÄ… podwyższonÄ… aktywność głównie powoduje pojawiajÄ…cy siÄ™ cza-sem szok pourazowy.Dobrze jest, jeÅ›li możemy prowadzić oba dziaÅ‚ania tj.wypro-wadzanie z szoku oraz pierwszÄ… pomoc jednoczeÅ›nie, samemu lub razem z pomoc-nikiem.CzyniÄ™ zaÅ‚ożenie, że bÄ™dziecie prezentować przyzwoity poziom wiedzy o czÅ‚owie-ku, w przeciwnym razie moje rady na nic siÄ™ nie zdadzÄ….KiedyÅ› podeszli do mnie mÅ‚o-dzi ludzie z pytaniem o syrop na kaszel.Nie miaÅ‚em.Pojawili siÄ™ po chwili, by spytać,czy z mam coÅ› na ból gardÅ‚a.WspomniaÅ‚em o polopirynie jako o ogólnie znanymÅ›rodku na przeziÄ™bienie.Odeszli.Wrócili do mnie po paru minutach z pytaniem, comogÄ… wobec tego zrobić, bo ich kolega ma kÅ‚opoty z oddychaniem.CoÅ› mnie tknęło.PoszedÅ‚em i miaÅ‚em kupÄ™ roboty z akcjÄ… reanimacyjnÄ….ChÅ‚opcy chcieli leczyć syropemna kaszel stan silnego zatrucia i duszenie siÄ™ w jego wyniku.DalszÄ… część dotyczÄ…cÄ… pomocy chorym i poszkodowanym znajdziecie w rozdzialepoÅ›wiÄ™conym wypadkom.70Survival - zdrowie8.WYPADKIJednÄ… z najbardziej denerwujÄ…cych mnie sytuacji jest widok ludzi oblegajÄ…cychmiejsce wypadku i bezmyÅ›lnie gapiÄ…cych siÄ™ na ofiarÄ™, na krew, na tych, którzy próbujÄ…pomagać.ProszÄ™ was o wybaczenie, jeÅ›li w trakcie lektury natraficie nagle na przer-wanie toku myÅ›li i pojawiÄ… siÄ™ nawet niewybredne przekleÅ„stwa.W równym stopniupotrafiÄ… mnie zdenerwować tylko ci, którzy w okrutny sposób znÄ™cajÄ… siÄ™ nad dzie-ckiem czy zwierzÄ™ciem.Tymczasem najważniejszÄ… sprawÄ… jest zorientowanie siÄ™ w sytuacji, czy jest ktoÅ› po-szkodowany fizycznie, jak dalece silne sÄ… urazy, jakiej pomocy bezpoÅ›redniej i poÅ›red-niej należy udzielić.PomocÄ… poÅ›redniÄ… bÄ™dzie tu wezwanie pogotowia ratunkowego,aby udzieliÅ‚o pomocy medycznej; może konieczne bÄ™dzie wezwanie sÅ‚użb ratownictwadrogowego lub technicznego, aby wydobyć kogoÅ› z wraku samochodu; może potrze-bny bÄ™dzie dzwig do wyciÄ…gniÄ™cia samochodu z doÅ‚u czy wody.Miejsce wypadku, szczególnie jeżeli jest to jezdnia, trzeba natychmiast zabezpieczyćprzed zagrożeniami ze strony ruchu ulicznego.Należy niezwÅ‚ocznie wezwać pogotowie ratunkowe i inne sÅ‚użby ratownicze.Przed przybyciem sÅ‚użb, trzeba dokonać wstÄ™pnego rozeznaniai udzielić pierwszej pomocy przedmedycznejW ramach rozpoznawania sytuacji ważne jest, by rozeznać siÄ™ w tym, kto bÄ™dziemógÅ‚ wam pomóc i jak.Razem z nim należy szybko uzgodnić kolejne dziaÅ‚ania orazpodziaÅ‚ zadaÅ„.Gdy bÄ™dziecie mieli do czynienia z wiÄ™kszÄ… katastrofÄ…, wówczas bÄ™dziewiÄ™cej ofiar: mimo wewnÄ™trznych oporów trzeba dokonywać selekcji poszkodowanych.Zazwyczaj już tak jest, że udzielajÄ…c pomocy umierajÄ…cemu od ran, nie udzielamy jejkomuÅ› lżej rannemu, który ma wiÄ™ksze szanse na przeżycie umierajÄ… wiÄ™c dwieosoby zamiast jednej.Czy naprawdÄ™ rozumiecie ten dylemat?Duże katastrofy, z dużą iloÅ›ciÄ… ofiar, majÄ… swe wÅ‚asne prawa dotyczÄ…ce udzielaniapomocy, a zwiÄ…zane ze wspomnianÄ… selekcjÄ… oraz technikÄ… dziaÅ‚ania.W jednym z du-żych miast Polski powstaÅ‚ już pierwszy zespół zajmujÄ…cy siÄ™ udzielaniem pomocymedycznej podczas katastrof: samochód ratowniczy jest odpowiednikiem 10 karetekpogotowia, zaÅ› ratownicy i lekarze sÄ… odpowiednio przeszkoleni.W zwiÄ…zku z dużą czÄ™stotliwoÅ›ciÄ… wypadków komunikacyjnych nieodzowne jestpowiedzieć o koniecznoÅ›ci posiadania w samochodzie dobrze wyposażonych apteczek.Bardzo pożądana jest znajomość awaryjnych wyjść z autobusów oraz wagonów kolejo-wych.W samolotach każdorazowo przeprowadza siÄ™ dość dokÅ‚adne szkolenie.Przy wszelkich urazach wewnÄ™trznych, niewidocznych dla oka, musimy liczyć siÄ™z możliwoÅ›ciÄ… gwaÅ‚townych reakcji organizmu na to, że poszkodowany chce wstać , botwierdzi, że siÄ™ dobrze czuje.Istnieje pojÄ™cie WSTRZSU POURAZOWEGO, wstrzÄ…su pocho-dzenia psychicznego, który nierzadko wywoÅ‚uje znacznie grozniejsze objawy i jest zna-cznie grozniejszy od samych obrażeÅ„.Poszkodowany staje siÄ™ nienaturalnie ożywiony,rozgadany, wpada potem w ospaÅ‚ość, i widać, jak ucieka z niego siÅ‚a witalna.Stan tenpodobny jest nieco do upojenia alkoholowego.W takim przypadku należy go okryćciepÅ‚o, podać coÅ› ciepÅ‚ego do picia, uspokajać psychicznie.Takie uspokajanie nie polegaoczywiÅ›cie na powtarzaniu: Uspokój siÄ™, uspokój (co mnie akurat mogÅ‚oby wpienić),71Survival po polskulecz chociażby na odwracaniu uwagi na sprawy poboczne.Czasem jest lepiej zagadaćnieszczęśnika.PamiÄ™tajcie, że wielu przypadkach wyzwalajÄ…ca siÄ™pod wpÅ‚ywemwydarzeÅ„ adrenalina powoduje brak czucia bólu, a wiÄ™c rozeznania u poszkodowanego,że noga jest zÅ‚amana, czy też brzuch rozerwany, a wiÄ™c chęć wstania i pójÅ›cia sobie.Bardzo ważnÄ… rzeczÄ… jest podanie Å›rodka przeciwbólowego (w każdym samocho-dzie musi znajdować siÄ™ apteczka!).Równie istotne, a nawet istotniejsze, jest zatamowa-nie wszelkich krwawieÅ„ u osób, które doznaÅ‚y urazów tego rodzaju.Trzeba wspomnieć,że na wielu ludzi negatywnie wpÅ‚ywa sam widok krwi, nie mówiÄ…c o skutkach jejdużego ubytku.Również ważnÄ… rzeczÄ… jest zadbanie o przeniesienie chorego ze strefy niekorzystnejdla jego zdrowia na miejsce, którym akcja ratownicza bÄ™dzie mogÅ‚a przebiegać spraw-niej.Robi siÄ™ to dopiero wówczas, gdy udzielono już pomocy podstawowej, czyli zata-mowano krwawienie, unieruchomiono zÅ‚amanie, itp.Tu należy siÄ™ kilka słów o niebez-pieczeÅ„stwie poruszania kogoÅ›, kto doznaÅ‚ USZKODZENIA KRGOSAUPA, co można poznaćpo mimowolnym zmoczeniu (mężczyzni miewajÄ… erekcjÄ™), braku ruchliwoÅ›ci, bezwÅ‚a-dzie, braku czucia w palcach (nóg, jeÅ›li to dolna część krÄ™gosÅ‚upa).W takim przypadku jeÅ›li nie ma możliwoÅ›ci pozostawienia chorego w bezruchu do przyjazdu specjalisty,czyli lekarza (grozba wybuchu lub zaczadzenia) należy przenieść w kilka osób bie-daka tak, by rÄ™ce dzwigajÄ…cych byÅ‚y podÅ‚ożone pod jego ciaÅ‚o w możliwie najwiÄ™kszejiloÅ›ci punktów i by dzwigniÄ™cie nastÄ…piÅ‚o równomiernie.Potem trzeba chorego uÅ‚ożyćna sztywnym przedmiocie i przywiÄ…zać do niego.W warunkach leÅ›nych owym przed-miotem może być na przykÅ‚ad sztywna rama sporzÄ…dzona z grubych gaÅ‚Ä™zi.Ponieważ o zasadach i sposobach udzielania pierwszej pomocy piszÄ™ gdzie indziejw tej książce, tu ograniczÄ™ siÄ™ już tylko do przypomnienia postÄ™powania z osobaminieprzytomnymi.Musicie sobie zdawać sprawÄ™, że BRAK PRZYTOMNOZCI może wynikaćz rozmaitych przyczyn.MogÄ… one być choćby takie:Uraz gÅ‚owyPadaczkaGorÄ…czkaOmdlenie (niedotlenienie mózgu, wykrwawienie, zatrucie i in.)Omdlenie lub Å›piÄ…czka spowodowane cukrzycÄ…W żadnym przypadku nie należy dzwigać chorego, by go doprowadzić do pozycjipionowej, która wszak w odczuciu wszystkich charakteryzuje ludzi zdrowych,wydaje siÄ™ wiÄ™c, że ustawienie kogoÅ› w tej pozycji dodaje mu zdrowia.Taka potrzebajest jedynie nieuÅ›wiadomionym odruchem.Podnoszeniem chorego można mu tylkozaszkodzić, niekiedy nawet zabić lub tylko przyspieszyć Å›mierć.Nawet w sytuacji,gdy bÄ™dziecie mieli do czynienia ze zwykÅ‚ym omdleniem, przez podnoszenie leżącegoczÅ‚owieka odwleczecie tylko moment jego dojÅ›cia do siebie.W wypadku urazu gÅ‚owy30(patrz str.65) należy prawie na pewno podejrzewać WSTRZS MÓZGU.JeÅ›li z nosa albouszu pÅ‚ynie krew, należy spodziewać siÄ™ pÄ™kniÄ™cia podstawy czaszki.MogÄ… wystÄ™po-wać drgawki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]