[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zamiastwysuwania takich absurdalnych oskarżeń potem, należało samemu pomyśleć przedtem, że wojnę może rozpocząć nawetjedna tylko strona, ale kończyć ją będą obie, bo taka już jest cybernetyczna uroda sprzężeń zwrotnych.Ilekroć drobny fakt prowadzi do znacznych skutków, dzieje się to zawsze dla tego, że rozpoczyna on cały łańcuchsprzężenia zwrotnego.W zatargach długotrwałych, do których nierzadko dochodzi między ludz
mi zmuszonymi do ciągłego przebywania zesobą przez wiele lat (działalność w tej samej grupie zawodowej, praca w tej samej instytucji, małżeństwo itp.), zwykleobie strony wyrzucają sobie wzajemnie postępki niedawne, nie pamiętając już, co było owym "pierwszym krokiem", gdyżbył on wówczas faktem na pozór niewyróżniającym się niczym szczególnym, a przecież od niego wszystko się zaczęło.Zdarza się też, że gdy zwaśnieni ludzie po latach pogodzą się ze sobą, a nawet zaprzyjaz
nią i już bez urazywspominają dawne czasy, nie mogą się oprzeć zdumieniu, jak błahe fakty stały się początkiem wieloletniej wzmagającejsię wrogości.W poruszanych tu sprawach nie ma nic nadzwyczajnego o tyle, że i bez twierdzeń o sprzężeniach ludzie dochodzili dorozsądnych wniosków, na podstawie rozległego doświadczenia.Teraz jednak przejdę do sprawy, która daje do myślenia, jest bowiem daleka od rzeczywistości.Przyjrzyjmy sięnastępującym dwom typom sytuacji zachodzących między zwierzchnikami i podwładnymi, przedstawionymi poniżej wpostaci toku rozmyślań kontrahentów.Sytuacja pierwsza:Kierownik: Kowalski nie wytęża się w pracy, ale trzeba mu dać jakąś niewielką nagrodę, może go to zachęci.Kowalski: Kierownik to morowy chłop, nie pominął mnie w nagrodach, chociaż nie uważam, żebym na to zasługiwał.Trzeba się podciągnąć, żeby tego nie żałował, i po co inni mają gadać, że mnie faworyzuje.Kierownik: Kowalski bardzo się poprawił, następnym razem trzeba będzie mu dać więcej.Kowalski: Kierownik umie docenić robotę, przy takim to warto pracować, bo człowiek przynajmniej wie, że będzie cośz tego miał.Kierownik: Okazuje się, że znam się na ludziach, wiedziałem, że z Kowalskiego jeszcze coś będzie.Trzeba będziepomyśleć o awansie dla niego.Sytuacja druga:Kierownik: Kowalski nie wytęża się zbytnio w pracy, nie dam mu nagrody, bo nie ma za co.Kowalski: Co on sobie myśli, że ja za takie pieniądze będę mu lepiej pracował? Nie ma głupich.Kierownik: Kowalski jeszcze się bardziej opuścił, trzeba go przenieść do gorszej pracy, może go to nauczy rozumu.Kowalski: A to drań, uwziął się na mnie.Myśli, że tym co zwojuje? Będzie widział u mnie robotę!Kierownik: Okazuje się, że znam się na ludziach, od razu wiedziałem, że z Kowalskiego nic nie będzie.Trzeba gobędzie chyba zwolnić.I tak oto, pomimo przeciwstawności początkowych decyzji, w każdej z tych sytuacji kierownik mógł w końcu pochwalićsię znawstwem ludzi i umiejętnością przewidywania - przyszłość potwierdziła słuszność jego decyzji! Tymczasem to nieżadne przewidywanie, lecz doczekał się tego, co sam swoim "pierwszym krokiem" wywołał.Wskazuje to na zawodność decydowania metodą prób i błędów , gdy już sam wybór pierwszej próby przesądza, cosię będzie dziać dalej.Można powiedzieć, że umiejętność postępowania z ludz
mi polega na wyborze właściwego pierwszego kroku, bowtedy ma się jeszcze swobodę wyboru.Potem swoboda będzie już ograniczona.Swoboda wyboru postępowania może też być ograniczona przed zrobieniem własnego pierwszego kroku, przezznalezienie się w sytuacji spowodowanej cudzym pierwszym krokiem.Na przykład człowiek przed sądem już przez sam ten fakt znalazł się w sprzężeniu, które się rozpoczęło wcześniejuznaniem go za oskarżonego.Ogranicza to jego postępowanie do roli tłumaczącego się, odbiera mu inicjatywę,uniemożliwia kontratakowanie, przechodzenie do innych spraw, itp.Presja tego rodzaju sytuacji jest tak silna, że znanesą przypadki, gdy wymowny adwokat, znalazłszy się na ławie oskarżonych, jąkał się i plątał, jak gdyby nie potrafił sklecićjednego porządnego zdania.O podobnej presji sytuacji wiedzą dobrze aktorzy.Gdy po podniesieniu kurtyny widzą na widowni jedynie garstkęwidzów, czują się zobowiązani do okazania im, że przedstawienie nie jest aż tak złe, jak można by o tym wnosić z małejfrekwencji - i grają z
le.Tak rozpocznie siÄ™ sprzężenie, na którego koÅ„cu okaże siÄ™, że nieobecni mieli racjÄ™ obawiajÄ…c siÄ™marnej gry aktorów, bo rzeczywiÅ›cie grali oni marnie, tyle że spowodowali to wÅ‚aÅ›nie to nieobecni.Nawet mÄ™drzec przemawiajÄ…cy na zgromadzeniu gÅ‚upców mówi gÅ‚upio, bo gdyby mówiÅ‚ mÄ…drze, to przez sÅ‚uchaczyzostaÅ‚by uznany za gÅ‚upca, skoro mówi co innego, niż oni myÅ›lÄ….Tym siÄ™ objaÅ›nia, dlaczego znakomite pomysÅ‚y,starannie wypracowane i przedyskutowane w gronie doborowych ludzi, przy przedstawianiu na szerokim forum wypadaÅ‚yżaÅ‚oÅ›nie i zostawaÅ‚y oÅ›mieszone.Wielkie zgromadzenia nie sÅ‚użą do tworzenia nowych idei, lecz do powtarzania starych.Zbyt szczegółowe przepisy formalne o ochronie mienia spoÅ‚ecznego prawdopodobnie wiÄ™cej ludzi skÅ‚oniÅ‚y dopopeÅ‚niania przestÄ™pstw z tego zakresu, niż od nich powstrzymaÅ‚y.Rzecz w tym, że czÅ‚owiek majÄ…cy swobodÄ™ decyzjikieruje siÄ™ wÅ‚asnym poczuciem przyzwoitoÅ›ci, natomiast postawiony wobec koniecznoÅ›ci dokonywania manipulacjipodyktowanych przez przepisy spostrzega, że autorzy przepisów, nie mogÄ…c odróżnić, kto jest, a kto nie jest przestÄ™pcÄ…,opracowali procedury obowiÄ…zujÄ…ce zarówno jednych jak i drugich, w tym również jego samego.Ponieważ nie zwolniÅ‚obygo od nich powoÅ‚ywanie siÄ™ na wÅ‚asne poczucie przyzwoitoÅ›ci, zaczyna on powÄ…tpiewać, czy warto je nadal mieć.T w i e r d z e n i e 5.3 (o wpÅ‚ywie reaktywnoÅ›ci)Z równaÅ„ [5.6] i [5.7] wynika[5.8]x2= rx Å" ryx1[5.9]y2= rx Å" ryy1WskazujÄ… one, że zarówno stosunek kolejnych reakcji systemu X jak i stosunek kolejnych reakcji systemu Y jestzależny od reaktywnoÅ›ci oby tych systemów, Å›ciÅ›lej zaÅ›, od iloczynu tych reaktywnoÅ›ci.Wynika stÄ…d twierdzenie, że z a c h o w a n i e s i Ä™ k a ż d e g o z d w ó c h s p r z Ä™ ż o n y c hs y s t e m ó w z a l e ż y o d i l o c z y n u r e a k t y w n o Å› c i o b u t y c h s y s t e m ó w.W odniesieniu do stosunków interpersonalnych znaczy to, że zachowanie każdego partnera zależy od postaw obupartnerów naraz, nie zaÅ› tylko jednego lub tylko drugiego.Z przytoczonego twierdzenia wynika ponadto, że do zmiany stosunków koniecznym warunkiem jest zmiana postawyjednego z dwóch partnerów.Główna trudność w naprawianiu z
le układających się stosunków polega na ustaleniu, który z partnerów miałby zmienićswoją postawę.Ponieważ postawy ludzkie cechują się znaczną stałością, każdy oczekuje raczej zmiany postawyswojego partnera.Na przykład w zwaśnionym małżeństwie mąż od żony domaga się zmiany postępowania [ Pobierz całość w formacie PDF ]