[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Od 1 maja 2004 r.polscy obywatele wyjeżdżający do krajów Unii Europejskiej mogą korzystać z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych na tych samych zasadach, jak obywatele innych krajów Wspólnoty (muszą jednak posiadać w tym celu formularz z serii E wydany i potwierdzony przez Narodowy Fundusz Zdrowia).Ze względu na problematykę organizacji opieki zdrowotnej na obszarze Wspólnoty Europejskiej szczególnie istotna jest jedna z czterech podstawowych swobód tzn.zasada swobodnego przepływu osób.Początkowo dotyczyła ona przede wszystkim pracowników.Stopniowo rozciągnięto ją jednak na emerytów i rencistów, studentów i pozostałe osoby, nie należące do żadnej z wymienionych kategorii.Obywatele państw członkowskich mogą wjeżdżać i przebywać na terytorium innego państwa członkowskiego w celu poszukiwania, podejmowania i wykonywania pracy.Prawo pobytu przysługuje również członkom najbliższej rodziny pracownika.Osoby zatrudnione i ich rodziny są traktowane zgodnie z klauzulą narodową, tzn.przysługuje im dostęp do wszelkiego rodzaju ułatwień i świadczeń socjalnych na tych samych zasadach, co własnym obywatelom danego państwa, w którym przebywają.Rada EWG uchwaliła 14 czerwca 1971 roku rozporządzenie nr 1408/71 o stosowaniu systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników oraz członków ich rodzin zmieniających miejsce pobytu w granicach Wspólnoty oraz rozporządzenie wykonawcze z 21 marca 1972 r.nr 574/72 dotyczące stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników oraz członków ich rodzin zmieniających miejsce pobytu w granicach Wspólnoty.Po kilkakrotnych modyfikacjach i uzupełnieniach tych aktów, polegających na poszerzeniu kręgu osób uprawnionych i zakresu uprawnień, obecna nazwa rozporządzenia brzmi:lRozporządzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r.o stosowaniu systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób pracujących na własny rachunek oraz do członków ich rodzin, przemieszczających się w granicach Wspólnoty orazllwykonawcze Rozporządzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 r.ustalające sposób stosowanialRozporządzenia EWG nr 1408/71 dotyczącego stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób pracujących na własny rachunek oraz do członków ich rodzin, przemieszczających się w granicach Wspólnoty.Rozporządzenie nr 1408/71 oraz wykonawcze rozporządzenie nr 574/72 nie wprowadza regulacji, których celem byłoby wdrożenie jednolitego europejskiego prawa w dziedzinie zabezpieczenia społecznego i zdrowotnego dla państw członkowskich, a więc nie przewiduje harmonizacji ustawodawstw krajowych państw członkowskich.Przepisy wspólnotowe nie stawiają bowiem wymagań harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w zakresie świadczeń społecznych i zdrowotnych.Regulacje te określają jedynie wspólne dla wszystkich państw członkowskich reguły i zasady pozwalające na eliminowanie niekorzystnych następstw, jakie mogłyby powstać przede wszystkim w związku z podejmowaniem zatrudnienia, a także wykonywaniem pracy na własny rachunek, kolejno pod rządami systemów zabezpieczenia społecznego i zdrowotnego różnych państw członkowskich.Rozporządzenie Rady nr 1408/71 pełni rolę rozporządzenia koordynującego systemy zabezpieczenia społecznego, w tym także systemy ubezpieczenia zdrowotnego państw członkowskich.Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego, w tym ubezpieczenia zdrowotnego, wynikająca z rozporządzenia nr 1408/71 oraz wykonawczego rozporządzenia nr 574/72, opiera się na następujących, fundamentalnych zasadach:lrówne traktowanie pracowników migrujących i obywateli państwa przyjmującego w zakresie obowiązków i uprawnień z tytułu zabezpieczenia społecznego,llstosowanie ustawodawstwa tylko jednego państwa członkowskiego,llzachowanie praw nabytych i w trakcie nabywania ubezpieczonych obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej,lluchylenia krajowych klauzul terytorialnych.lIdeą zasady równego traktowania jest to, że osoby które zamieszkują na terytorium wybranego przez siebie państwa członkowskiego mają być traktowane w tym państwie tak samo, jak jego obywatele.Równe traktowanie w państwie zamieszkania dotyczy zarówno praw, jak i obowiązków wynikających z ustawodawstwa tego państwa (art.3 rozporządzenia nr 1408/71).Dla ubezpieczonego, objętego przepisami wspólnotowej koordynacji, zasada stosowania jednego ustawodawstwa oznacza podleganie w zakresie ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego tylko jednemu ustawodawstwu, określonemu jako ustawodawstwo właściwe (art.13 § 1 rozporządzenia nr 1408/71).Reguły dotyczące określania właściwego ustawodawstwa dla podejmujących pracę w innym państwie członkowskim niż państwo zamieszkania, jak również dla podejmujących pracę w więcej niż jednym państwie członkowskim określone zostały:lw tytule II rozporządzenia nr 1408/71, obejmującym artykuły od 13 § 2 do 17a orazllw tytule III rozporządzenia wykonawczego nr 574/72 obejmującym artykuły od 10b do 14.lWedług ogólnej zasady ustawodawstwem właściwym jest ustawodawstwo tego państwa, na którego terytorium osoba wykonuje pracę, czyli właściwym jest ustawodawstwo miejsca pracy.Celem zasady jednolitego ustawodawstwa jest uniknięcie jednoczesnego stosowania kilku krajowych systemów prawnych i komplikacji, jakie mogłyby w takim przypadku powstać.Zasada zachowania praw nabytych i w trakcie nabywania zabezpiecza uprawnionego przed utratą jego uprawnień wynikających z zabezpieczenia społecznego, w tym zdrowotnego.Zasada ta pozwala na utrzymanie ciągłości ubezpieczenia i jego kontynuację w każdym z państw członkowskich Wspólnoty.Pozwala również na nabycie uprawnień do świadczenia, bądź podwyższenie jego wymiaru.Uchylenie krajowych klauzul terytorialnych polega na zniesieniu obowiązku zamieszkiwania w tych państwach członkowskich, które uzależniały wypłatę świadczeń uprawnionym od zamieszkiwania na ich terytorium.Ustawodawstwo wspólnotowe dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, w tym zdrowotnego, ma całkowity prymat nad prawem państw członkowskich w zakresie zabezpieczenia społecznego.W przypadku niezgodności normy prawnej ustawodawstwa krajowego z normą wynikającą z przepisów wspólnotowych, obowiązującą i rozstrzygającą jest zawsze norma wspólnotowa zawarta w rozporządzeniu koordynacyjnym nr 1408/71 oraz w rozporządzeniu wykonawczym nr 574/72.Wynika tak z regulacji Traktatu Rzymskiego, w myśl której na państwie członkowskim spoczywa obowiązek uchylenia normy prawa krajowego, która koliduje z normą prawa wspólnotowego (art.10 TWE) [ Pobierz całość w formacie PDF ]