prus boleslaw lalka

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Służącemu nakazał nie przyjmować nikogo; pomimo to kilka razy odwiedził go doktórSzuman.Na pierwszej wizycie wziął go za puls i kazał pokazać język.- Może angielski?.- spytał Wokulski, lecz wnet opamiętał się i wyrwał rękę.Szuman bystro popatrzył mu w oczy.- Nie jesteś zdrów - rzekł - co ci dolega?- Nic.Czy znowu zajmujesz się praktyką?- Spodziewam się! - zawołał Szuman.- a pierwszą kurację zrobiłem na samym sobie:uleczyłem się z marzycielstwa.- Bardzo pięknie - odparł Wokulski.- Rzecki wspominał mi coś o twoim wyleczeniu.- Rzecki jest półgłówek.stary romantyk.To rasa już ginąca! Kto chce żyć, musi trzezwopatrzeć na świat.Uważaj no i po kolei zamykaj oczy.Kiedy ci powiem: lewe.prawe.prawe.Załóż nogę na nogę.- Co ty robisz, mój kochany?.- zapytał Wokulski.- Badam cię.- O!.I masz nadzieję zbadać?- Spodziewam się.- A potem?- Będę cię leczył.- Z marzycielstwa?- Nie, z neurastenii.Wokulski uśmiechnął się i rzekł po chwili:- Czy możesz wyjąć człowiekowi jego mózg i włożyć na to miejsce inny?- Tymczasem nie.- No, to daj spokój leczeniu.- Mogę podsunąć ci nowe pragnienia.- Już je mam.Chciałbym zapaść się pod ziemię, choć tak głęboko jak.studnia w zasławskimzamku.I jeszcze chciałbym, ażeby mnie zasypały gruzy, mnie i mój majątek, i nawet śladtego, że kiedykolwiek istniałem.Oto moje pragnienia, owoc wszystkich poprzednich.- Romantyzm!.- zawołał Szuman klepiąc go po ramieniu.Ale i to przejdzie.Wokulski już nic nie odpowiedział.Gniewał się za swoje ostatnie wyrazy i dziwił się: skądnagle przyszła mu taka otwartość?.Głupia otwartość!.Co komu do jego pragnień?.Po coon to mówił?.Po co jak bezwstydny żebrak odsłonił swoje rany?Po wyjściu doktora spostrzegł, że coś się w nim zmieniło; oto na tle dotychczas bezwzględnejapatii pojawiło się jakieś uczucie.Był to bezimienny ból, z początku bardzo mały, któryszybko powiększył się i stanął w mierze.W pierwszej chwili można go było porównać dodelikatnego ukłucia szpilką, a pózniej do jakiejś zawady w sercu, nie większej od laskowegoorzecha.już żałował apatii kiedy przyszło mu na myśl zdanie Feuchterslebena:"Radowałem się w mojej boleści; bo zdawało mi się, żem spostrzegł w sobie tę płodną walkę,która tworzyła i tworzy wszystko na tym świecie, gdzie bez przerwy walczą nieskończonesiły.""Jednakże co to jest?" - spytał siebie czując, że w jego duszy miejsce apatii zajmuje głuchaboleść.I wnet odparł:"Aha, jest to budzenie się świadomości."Powoli w jego umyśle, dotychczas jakby zasnutym mgłą, począł zarysowywać się obraz.Wokulski ciekawie wpatrywał się w niego i dostrzegł - sylwetkę kobiety w objęciachmężczyzny.Obraz ten miał z początku słaby blask fosforycznego światła, potem stał sięróżowym.żółtawym.zielonawym.błękitnym.wreszcie zupełnie czarnym jak aksamit.___________________________________________________________________________Pobrano z http://www.ebook.zap.only.pl Strona 416eBook Elektroniczna KsięgarniaPotem zniknął na kilka chwil i znowu zaczął ukazywać się kolejno we wszystkich barwach,począwszy od fosforycznej, kończąc na czarnej.Jednocześnie ból wzmagał się."Cierpię, więc jestem!." - pomyślał śmiejąc się Wokulski.Tak upłynęło kilka dni na wpatrywaniu się już to w ów obraz zmieniający barwę, już to w ból,który zmieniał natężenie.Czasami zupełnie ginął, pojawiał się drobny jak atom, rósł,wypełniał serce, całą istotę, cały świat.I w chwili kiedy już przekroczył wszelką miarę,znowu niknął ustępując miejsca absolutnemu spokojowi i zdziwieniu.Z wolna zaczęło się rodzić w duszy coś nowego: pragnienie pozbycia się i tych bólów, i tychobrazów.Było to podobne do iskry zapalającej się na tle nocy.Jakaś słaba otucha błysnęłaWokulskiemu."Czy tylko aby potrafię jeszcze myśleć?" - rzekł do siebie.Ażeby sprawdzić to, zaczął przypominać sobie tabliczkę mnożenia, potem mnożyć liczbydwucyfrowe przez jednocyfrowe i dwucyfrowe przez dwucyfrowe.Nie dowierzając sobiezapisywał rezultaty działań, a potem sprawdzał je.Mnożenia na papierze zgadzały się zpamięciowymi i Wokulski odetchnął."Jeszcze nie straciłem rozumu!" - pomyślał z radością.Zaczął wyobrażać sobie rozkład własnego mieszkania, ulice Warszawy, Paryż.Otucha rosła;spostrzegł bowiem, że nie tylko dokładnie pamięta, ale że jeszcze ćwiczenia te przynoszą mupewien rodzaj ulgi.Im więcej myślał o Paryżu, im żywiej przedstawiały mu się tamtejszyruch, budowle, targi, muzea, tym mocniej zacierała się sylwetka kobiety spoczywającej wobjęciach mężczyzny.Już zaczął spacerować po mieszkaniu i oczy jego przypadkowo zatrzymały się na stosieilustracji.Były tam kopie z galerii drezdeńskiej i monachijskiej, Don Quichot z rysunkamiDor�go, Hogart.Przypomniał sobie, że skazani na gilotynę najznośniej przepędzają czas oglądając rysunki.Iodtąd całe dnie schodziły mu na przeglądaniu rysunków.Skończywszy jedną książkę, brał siędo drugiej, trzeciej.i znowu powracał do pierwszej.Ból głuchnął; widziadła ukazywały się coraz rzadziej, otucha rosła.Najczęściej jednak przeglądał Don Quichota, który robił na nim potężne wrażenie.Przypomniał sobie tę dziwną historię człowieka, przez kilkanaście lat żyjącego w sferzepoezji - tak jak on, który rzucał się na wiatraki jak on, był druzgotany - jak on, któryzmarnował życie uganiając się za ideałem kobiety - jak on, i zamiast królewny znalazł brudnądziewkę od krów - znowu jak on!."A jednakże ten don Quichot był szczęśliwszy ode mnie! - myślał.- Dopiero nad grobemzaczął budzić się ze swych złudzeń.A ja?."Im dłużej przypatrywał się rysunkom, im bardziej oswajał się z nimi, tym mniej pochłaniałyjego uwagę.Spoza don Quichota, Sancho Pansy i mulników Dor�go, spoza Walki kogutów iUlicy pijackiej Hogarta coraz częściej pokazywało mu się wnętrze wagonu, drgająca szyba, aw niej niewyrazny obraz Starskiego i panny Izabeli.Wtedy odrzucił ilustracje i zaczął czytać książki znane mu jeszcze z epoki dzieciństwa albo zpiwnicy Hopfera.Z niewymownym wzruszeniem odświeżał w pamięci: %7ływot św.Genowefy,Różę z Tannenburgu, Rinaldiniego, Robinsona Kruzoe, a nareszcie - Tysiąc i jedną nocy.Znowu zdawało mu się, że już nie istnieje czas ani rzeczywistość i że jego raniona duszauciekłszy z ziemi błądzi po jakichś czarodziejskich krainach, gdzie biją tylko szlachetneserca, gdzie podłość nie stroi się w maskę obłudy, gdzie rządzi wieczna sprawiedliwośćkojąca bóle i nagradzająca krzywdy.I tu uderzył go jeden dziwny szczegół.Kiedy z własnej literatury wyniósł złudzenia, którezakończyły się rozkładem jego duszy - ukojenie i spokój znajdował tylko w literaturachobcych.___________________________________________________________________________Pobrano z http://www.ebook.zap.only [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy