[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Rodziny takieosiągnęły niekiedy  mistrzostwo" w dyskwalifikowaniu oddziaływań terapeuty.W szkolestrategicznej unika się więc wyjaśnień, konfrontacji emocjonalnych, interpretacji, aby niewzmacniać oporu.Zakłada się, że członkowie rodziny postąpią raczej przeciwnie w stosunkudo zaleceń terapeuty.Opór rodziny wykorzystywany jest tu dla, celów terapeutycznych.Głównymi technikami oddziaływania w terapii strategicznej są: pytania cyrkularne,pozytywne oznaczanie zachowań, zadania do wykonania, dyrektywy paradoksalne.Pytania cyrkularne wiążą system rodzinny w jedną całość z terapeutą.Cyrkularnośćrozumiana jest tu jako zdolność terapeuty do korzystania w czasie sesji z informacjizwrotnych od rodziny, które są z kolei odpowiedzią rodziny na informacje dostarczane przezterapeutę i dotyczą relacji, a pośrednio różnic i zmian (Namysłowska 1992).Odpowiedzi napytania cyrkulame informują o specyficznych interakcjach w specyficznych warunkach;wskazują na różnice w zachowaniach poszczególnych członków rodziny; pomagają ustalić,jak szeregują oni specyficzne zachowania; informują, co działo się w rodzinie po pewnymwydarzeniu; świadczą o przewidywaniach co do hipotetycznych sytuacji.Oto przykładytakich pytań:  Co robi córka, kiedy matka jest wściekła?" (pytanie skierowane do syna),  Ktojest w stanie szybciej pocieszyć matkę, mąż czy syn?",  Kto martwi się najbardziej,kiedy.?",  Gdybyś wyprowadził się z domu, kto zająłby się rodzicami?" Pytania cyrkularnemogą mieć wartość terapeutyczną, inicjując proces zmiany w rodzinie.Pozytywne oznaczanie zachowań członków rodziny dotyczy przede wszystkimzachowania symptomatycznego oraz takich zachowań, które podtrzymują symptom.Ichcelem nie jest poszerzenie świadomości klientów, ale w konsekwencji zmiana zachowania.Chodzi o zmianę znaczenia przypisywanego konkretnym wydarzeniom, przedstawienierodzinie nowego ich ujęcia.Pozytywne oznaczanie pełni także funkcję obniżania oporurodziny i ułatwia terapeucie póz
niejsze zastosowanie zaleceń paradoksalnych.I tak naprzykład, skrajne wycofanie psychotycznego członka rodziny określane jest jako niezwykłepoświęcenie dla utrzymania spójności rodziny; agresywne zachowanie dorastającego synaoznaczane jest jako wyraz niezależności; stałe, ostre kłótnie między małżonkami jako przejawniewygasłych uczuć między nimi.Dobrze skonstruowane pozytywne oznaczanie dotyczyzachowania jednej osoby (lub dwóch) w kontekście zachowań pozostałych członków rodziny.Kolejną techniką oddziaływania są zadania domowe zalecane rodzinie do wykonaniaw przerwach między sesjami terapeutycznymi.Aby zadanie było dobrze sformułowane,terapeuta powinien wiedzieć: co ma być zmienione, w jakim kierunku i jakie nieskutecznepróby podejmowała rodzina w celu rozwiązania trudności.W zadaniach takich zawarte jestpośrednie zalecenie co do sposobu zachowania.Specyficzną kategorią zadań są poleceniawykonania w domu przez cała rodzinę złożonych rytuałów, które zawierają pierwiastekstabilności oraz zmiany.Typowe dla terapii strategicznej są paradoksalne dyrektywy.Stosuje się je wprzypadku rodzin najbardziej sztywnych, przejawiających duży opór przed zmianą.Nie mapotrzeby użycia ich wobec rodzin, które są w stanie zmieniać się, wykonując zalecanezadania.Paradoksalne instrukcje zwykle mają charakter zalecenia zachowańsymptomatycznych i wspierających symptom.Stosowane są trzy rodzaje terapeutycznychparadoksów w krótkoterminowej terapii strategicznej z rodzinami i pojedynczymi osobami.Strategia zalecania symptomu polega na tym, że terapeuta nakazuje pacjentowikontynuowanie zachowania, które ma być zmienione, lub nawet nasilenie go.Ta samastrategia bywa stosowana w celu zmiany zachowań innych członków rodzinypodtrzymujących symptom [ Pobierz całość w formacie PDF ]