[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.On też obmył w winie swoją szatę i we krwi winogron swójpłaszcz.Jego szatą i jego płaszczem są ci, którzy w niego uwierzyli,których też obmył333, wybawiając nas swoją krwią.Krew jego nazwanajest krwią winogron, gdyż jak krwi winogron nie wytwarza żadenczłowiek, ale stwarza ją Bóg, tak że rozwesela pijących334, tak i jegowcielenia i krwi nie sprawił człowiek, ale uczynił to Bóg335.Sam Pan dałdziewiczy znak, to znaczy znak tego, który z dziewicy jest Emanue-lem336, który także rozwesela tych, którzy go piją, to znaczy, tych, którzyprzyjmują jego ducha, wieczną radość.Dlatego też jest oczekiwaniempogan, tych, którzy mają w nim nadzieję.A oczekujemy, że to onprzywróci królestwo.58I znówmówi Mojżesz: Wzejdzie gwiazda z Jakuba i powstanie wódzz Izraela337.Bardzo wyraznie ukazuje, że według porządku zbawieniajego cielesne narodzenie338 nastąpi wśród %7łydów i ten, który się urodzi,będzie z pokolenia Jakuba i z pokolenia żydowskiego, a zstąpi z nieba332Rdz 49, 10-11.Ten sam tekst analizuje IRENEUSZ w AH IV, 10, 2.WcześniejJUSTYN, Apologia I, 32, 3; Dialog 120, 3-4.FROIDEVAUX sądzi (120, p.2), %7łe IRENEUSZprzeprowadza swoją egzegezę pod wpływem JUSTYNA.333Obmycie nawiązuje tu wyraznie do chrztu; podobnie ten cytat biblijny stosuje dochrztu JUSTYN, Dialog, 54, 1.Zdaniem Y.DE ANDIA (217) IRENEUSZ jest tu zależny odJUSTYNA.334Por.Ps 103(104), 15.335Por.JUSTYN, Dialog 54, 2.336Por.Iz 7, 14.337Lb 24, 17 (według LXX).Tekst Septuaginty ma zamiast wódz słowo człowiek ,ale w AH III, 9, 2 inaczej; JUSTYN, Dialog 106, 4 podobnie jak tu IRENEUSZ.338Greckie: he kata sarka oikonomia autou za ROUSSEAU należy porównać z AH III,17, 4; V, 18, 2. IRENEUSZ Z LYONU 74przyjmując porządek zbawienia: gwiazda bowiem ukazuje się na niebie.Wskazuje także na wodza i króla339: bo to on jest królem wszystkichzbawionych.Gwiazda ukaże się, gdy on się urodzi, tym, którzy mieszkająna wschodzie, magom340.Przez nią dowiedzieli się o narodzonymChrystusie i przybyli do Judei prowadzeni przez gwiazdę, aż gwiazdadoszła do Betlejem, gdzie się narodził Chrystus, weszła do domu, gdziezłożony był chłopiec, owinięty w pieluszki, stanęła nad jego głową341ukazując magom Syna Bożego, Chrystusa342.59Ale ten sam Izajasz mówi dalej: I wyjdzie różdżka z korzenia Jessegoi kwiat z korzenia wyrośnie.I spocznie na nim Duch Boży, duch mądrościi rozumu, duch rady i mocy, duch wiedzy i pobożności, wypełni go duchbojazni Bożej.Nie według wyglądu będzie sądził, ani nie według mowybędzie potępiał, lecz będzie wyrokował sąd na rzecz biednego i zlituje sięnad pokornymi ziemi.I uderzy ziemię słowem ust swoich i uśmiercibezbożnego tchnieniem warg.I będzie przepasany w biodrach sprawiedli-wością, a prawdą przepasane będą jego boki.I będzie pasł się wilkz jagnięciem, a pantera z kozlęciem, cielę i lew będą się paść razem i małychłopiec będzie je poganiał, cielę i niedzwiedz razem się paść będą i razemich młode będą, lewi wół jeść będą plewy mały chłopiec włoży swą rękędo kryjówki żmii i do gniazda młodych żmij, a one nie uczynią mukrzywdy.I w owym dniu pojawi się korzeń Jessego, podniesie się, abysądzić ludy, w nim narody będą pokładać nadzieję a jego powstanie będziewspaniałe343.Przez te słowa prorok oznacza, że zrodzi się z tej, któraród swój wywodzi od Dawida i od Abrahama.Jesse był potomkiem Abra-hama i ojcem Dawida, jego zaś potomkiem była dziewica, która poczęłaChrystusa, a więc różdżka .Dlatego i Mojżesz ukazał potęgę faraonowi339Por.Mt 2, 2.340DANILOU w IRENEUSZOWEJ egzegezie tego testimonium dopatruje się wpływównajstarszej tradycji sięgającej teologii judeo-chrześcijańskiej, związanej z wpływamiqumrańskimi; por.DANILOU, Thologie 237-247; Les symboles chrtiens primitifs, Paris1961 (r.7: Gwiazda Jakuba ).341Por.Mt 2, 1-12.342Według Protoeawangelii Jakuba (21, 3) gwiazda weszła do groty narodzeniai stanęła nad głową dziecka, por.Apokryfy Nowego Testamentu, pod red.M.STAROWIEY-SKIEGO, Lublin 1980, tom 1, 203.343Iz 11, 1-10.Rekonstrukcja pełnego cytatu według ROUSSEAU 316-318. Wykład nauki apostolskiej 75przy pomocy różdżki-laski, a poza tym wśród ludzi różdżka-berło jestznakiem panowania344.Przez kwiat wskazywał na jego ciało, ponieważprzez Ducha został wyprowadzony, jak już wyżej powiedzieliśmy.60Co do wypowiedzi: nie według wyglądu będzie sądził ani nie wedługmowy będzie potępiał, lecz będzie wyrokował sąd na rzecz biednegoi zlituje się nad pokornymi ziemi345, to bardziej ukazał tu jego bóstwo,gdyż wyrokować bez względu na osoby, bez stronniczości wobec znakomi-tego, a raczej z przyznaniem biednemu tego, co słuszne i należne, zgadzasię bardziej z najwyższą sprawiedliwością Boga346.Bóg bowiem z niczy-jej strony nie poddaje się wpływowi i nie lituje się nad nikim innym, jaktylko nad sprawiedliwym.Litować się jest zaś właściwością Boga, którymoże przez miłosierdzie zbawić.Zaś wypowiedz: uderzy ziemię słowem ustswoich i uśmierci bezbożnego tchnieniem warg347, dotyczy właściwościBoga, który wszystko wykonuje słowem.Słowa: Będzie przepasany w bio-drach sprawiedliwością, a prawdą przepasane będą jego boki348 wskazu-ją na jego postać ludzką i prawdziwie najwyższą jego sprawiedliwość.[BIBLIJNE ZAPOWIEDZI OKOLICZNOSCI I SKUTKW PRZYJE CIA CZAO-WIECZENSTWA PRZEZ CHRYSTUSA: 61-66]61Co się tyczy wzajemnej zgody i pokoju między obcymi sobie zwie-rzętami, przeciwstawnej natury i wrogiej sobie, to prezbiterzy mówią349,że rzeczywiście odnosi się to do przyszłego przyjścia Chrystusa, gdy on344Greckie słowo może oznaczać zarówno czarodziejską różdżkę , jak i laskę , berło,oznakę władzy.IRENEUSZ świadomie wykorzystuje tę wieloznaczność, podobnie wcześniejJUSTYN, Dialog 86, 4.Na egzegezę tego testimonium, także w związku z aluzją do krzyżaChrystusa, zwraca uwagę DANILOU, Thologie 300-302, tudes 142-144.345Iz 11, 3-4.346Tu skrótowo przeprowadza wyjaśnienia tekstu, szerzej w AH III, 9, 3.347Iz 11, 4.348Iz 11, 5.349Podobnie jak wyżej w rozdziale 3, IRENEUSZ powołuje się na pogląd prezbiterów,starszych.Wydaje się, że chodzi o tę samą tradycję, por.BROX, Offenbarung 153, p.121. IRENEUSZ Z LYONU 76sam będzie panował nad wszystkim.Już w sposób symboliczny350wskazuje na zgodne zgromadzenie w pokoju, w imię Chrystusa, ludziróżnego pochodzenia i różnych obyczajów.Oto razem ze sprawiedliwymi,którzy upodobnili się do wołów, jagniąt, kozląt i małych dzieci, ponieważnie czynią nikomu krzywdy, są te kobiety i mężczyzni, którzy wcześniejz powodu chciwości zdawali się być jak dzikie zwierzęta i to tak, żeniektórzy z nich noszą podobieństwo do wilków czy lwów, którerozszarpują dobra słabszych i walczą z równymi sobie.Kobiety bywająpodobne do panter i żmij, albo dlatego, że zabijają śmiercionośnymitruciznami swych kochanków, albo z powodu pożądliwości; i oto cizbierają się w jedno imię dzięki łasce Bożej, a idąc za sprawiedliwymiobyczajami zmieniają swoją dziką naturę.A to już się dokonało351
[ Pobierz całość w formacie PDF ]