Virginia Woolf Własny pokój

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zastanówmy się więc, czymkarmimy ko-biety-artystki? Zadając sobie to pytanie, miałam w pamięci,jak sądzę, ową kolację, na której podano śliwki w mlecznym sosie.Abyna nie odpowiedzieć wystarczyło otworzyć wieczorną gazetę iprzeczytać, co też lord Birkenhead sądzi na temat - doprawdy jednak, niezamierzam zadawać sobie trudu przepisywania poglądów lordaBirkenheada na temat kobiecego pisarstwa.Zostawię też w spokoju to, comówi dziekan Inge.Specjaliście z Harley Street pozwolę wygłaszać jegotyrady, od których na Harley Street często budzi się echo; nie poruszą onejednak ani jednego włoska na mojej głowie.Zacytuję natomiast panaOscara Browninga, ponieważ pan Oscar Browning był kiedyś ważnąosobistością w Cambridge, a w dodatku egzaminował studentki z Girton iNewnham.Otóż pan Oscar Browning miał zwyczaj twierdzić, że poprzeczytaniu dowolnego zestawu egzaminów pisemnych zostawało muzawsze to samo wrażenie, to mianowicie, że niezależnie od ocen, którestawiał, najlepsza z kobiet intelektualnie stała niżej od najgorszegospośródmężczyzn".Wypowiedziawszy to zdanie, pan Browning udai się doswych pokoi - to właśnie czyni go w moich oczach sympatycznym,przysparzając tej postaci wielkości i majestatu - udał się więc do swychpokoi i zastał tam chłopca stajennego, leżącego na jego sofie - mizernyszkielet o bladych, zapadłych policzkach, sczerniałych zębach, któryzdawał się nie mieć pełnej władzy w kończynach.�To jest Arthur�[powiedział pan Browning] �doprawdy, kochany chłopiec a przy tymniezwykle wzniosłego umysłu�".Zawsze uważałam, że te dwa obrazkidoskonale się uzupełniają.Co więcej, tak się szczęśliwie składa, że wobecnych czasach, gdy pisze się tyle biografii, te dwa obrazki częstopokazuje się razem, abyśmy mogli interpretować opinie wielkich mężównie tylko na podstawie ich słów, lecz także uczynków.Chociaż podobne opinie można usłyszeć i dzisiaj, to pięćdziesiąt lat temu,gdy nieustannie padały z ust ważnych osobistości, musiały miećnaprawdę sporą siłę oddziaływania.Wyobrazmy sobie, że jakiś ojciec,kierując się najwyższymi pobudkami, nie chciał, by jego córka opuściładom rodzinny i została pisarką, malarką lub uczoną. Zobacz, co mówipan Oscar Browning", powiedziałby ów ojciec; a przecież oprócz panaOscara Browninga była jeszcze gazeta Saturday Review"; a także panGxeg - twierdził on z całym przekonaniem, że istotę bytu kobiet stanowito, że są one utrzymywane przez mężczyzn i mężczyznom służą" - istniałzatem ogromny skarbiec męskich opinii, z których jasno wynikało, że wzakresie intelektu po kobiecie nie można spodziewać się niczego.Nawetjeśli ojciec nie czytał jej tych opinii na głos, każda dziewczyna mogła jesobie sama przeczytać, i lektura ta, nawet w dziewiętnastym wieku,nieuchronnie osłabiała jej siły witalne i wywierała głęboki wpływ na jejpracę.Zawsze bowiem wisiały w powietrzu te słowa - tego z pewnościąnie potrafisz zrobić, nie jesteś w stanie, nie podołasz - i trzeba byłoprotestować, trzeba było z tą opinią walczyć.Zapewne, w dzisiejszychczasach zarazki tej choroby nie dopadają już z taką siłą powieściopisarek;kobiety napisały bowiem sporo wybitnych powieści.Ale dla malarekz pewnością i dziś jeszcze istnieje niebezpieczeństwo; zaś dlakobiet-muzyków jest to wirus nadal aktywny a nawet zabójczy.Kobieta-kompozytorka stoi dziś tam, gdzie w czasach Szekspira stałaaktorka.Nick Greene - tu przypomniałam sobie historię, którą ułożyłam osiostrze Szekspira - powiedział, że kobieta grająca na scenie przywodzimu na myśl tańczącego psa.Johnson powtórzył to zdanie dwieście latpózniej, odnosząc je do kobiet, które pragną wygłaszać kazania.A oto,powiedziałam otwierając książkę o muzyce, te same słowa użyte wobecnym roku pańskim 1928 o kobietach, które próbują pisać muzykę: Jeśli chodzi o pannę Germaine Tailleferre, można jedynie powtórzyćdictum doktora Johnsona o kobietach-kaznodziejach, przenosząc je nateren muzyki [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy