[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Henryk - stojąc na czele garstki arystokratów, chce bronić upadających wartości przed zalewem barbarzyństwa i przemocy.3.Bohater tragiczny w literaturze współczesnej a) człowiek zlagrowany i złagrowany w utworach Z.Nałkowskiej, T.Borow-skiego, G.Herlinga-Grudzińskiego - masowość zbrodni XX w., - bezradność słabej istoty ludzkiej wobec przemocy i zła systemu, który porwał ją w swe szpony,- podejmowanie prób, wydawałoby się beznadziejnych, ratowania ludzkiej godności i człowieczeństwa; b) Człowiek w trybach totalitarnego państwa - szary, beznadziejny los zwykłych, przeciętnych ludzi - kierowców z opowiadania M.Hłaski Następny do raju,- tragizm bohatera Małej apokalipsy T.Konwickiego, wybierającego samospa-lenie jako jedyną możliwą formę protestu wobec otaczającej go rzeczywistości będącej w stanie ogólnego rozpadu, - tragizm Artura z Tanga S.Mrożka, który próbuje podjąć beznadziejną walkę ?- anarchią i rozpadem wartości, i przegrywa w starciu z własnymi wątpliwościami i brutalną siłą.III.WNIOSKI: l.Bohater antyczny całkowicie zależy od działania fatum.Jego los to wynik stosunków między bogami, klątwy obejmującej ród (w wypadku Antygeny jest to klątwa towarzysząca narodzinom jej ojca - Edypa), itp.W świecie antycznym człowiek nie ma wyboru - każdy wybór jest zły i prowadzi do klęski.Wina tragiczna to wina niezawiniona, pierwiastki tragiczne przenikają cały świat.Dlatego tragedie antyczne to teksty tak przejmujące.2.Bohater romantyczny staje się samotny, ma przeciwko sobie wszystkich, cały świat.Jego racje zwykle są słuszne, działa ze szlachetnych pobudek, choć powodowany przez okoliczności wybiera nie zawsze drogę zgodną z sumieniem i przekonaniami, jednak budzi szacunek, choć połączony z dezaprobatą dla samotnego poświęcenia nieuchronnie prowadzącego do klęski.3.Świat współczesny coraz bardziej zbliża się do stanu chaosu, nawet hierarchie wartości nie są stałe i niewzruszone, dlatego bohater tragiczny w literaturze współczesnej przede wszystkim broni poniżanej ludzkiej godności i szuka wartości, racji, których mógłby bronić.16.Człowiek - jego związek z natura i społeczeństwem (Nad Niemnem E.Orzeszkowej,Chłopi W.S.Reymonta, Noce i dnie M.Dąbrowskiej)I.WSTĘP: Wszystkie wymienione w temacie utwory to obszerne powieści realistyczne, a więc zgodnie z konwencją gatunku są w nich ukazani prawdopodobni, typowi bohaterowie, żyjący w określonym czasie i miejscu.Postacie te występują na szerokim, panoramicznie przedstawionym tle społecznym, historycznym, ekonomicznym.Tłem ich działań są też obszerne opisy przyrody, tym bardziej że akcja wszystkich tych powieści toczy się na wsi.Pozwala to czytelnikowi zaobserwować, jak różni pisarze widzieli związki człowieka z naturą i społeczeństwem.II.ROZWINIĘCIE: E.Orzeszkowa Nad Niemnem • Człowiek a) jest cząstką zbiorowości, bohaterowie posiadają cechy indywidualne, są ciekawymi osobowościami, ale liczą się jako członkowie społeczności (wspólne cechy Bohatyrowiczów); b) podział społeczny bohaterów - są to mieszkańcy wsi litewskiej, od zaściankowej szlachty, przez średnio i drobno zamożnych Kirłów, Korczyńskich, po arystokrację: Darzeckich, p.Andrzejową i Różyca; c) podział pokoleniowy - konflikt między starszymi (Benedykt Korczyński) i młodymi (Widold); d) podział według hierarchii wartości - Orzeszkowa wyraźnie wartościuje ludzi według obowiązującego w powieści kodeksu moralnego, w którym najwyższymi cnotami są pracowitość, patriotyzm, poszanowanie tradycji narodowych i rodzinnych.Nosicielami tych wartości są Bohatyrowicze, a symbolami Mogiły: Jana i Cecylii oraz powstańców 1863 roku.Poszanowanie wartości zapewnia poczucie bezpieczeństwa, stabilizacji i więzi z ludźmi.• Społeczeństwo a) wyraźnie zarysowana w powieści rzeczywistość społeczna - lata 80.XIX wieku to okres po klęsce powstania styczniowego, panuje kryzys idei narodowowyzwoleńczych, - trudna sytuacja ziemiaństwa (np.Benedykt), walka o utrzymanie ziemi, co wywołuje konflikty z sąsiadami i jest powodem wyzyskiwania chłopów (źródło konfliktu z Witoldem), - pasożytnictwo, brak uczuć patriotycznych wśród arystokracji (Zygmunt K-or-czyński.Teofil Różyc); b) dążenie młodych do przezwyciężenia kryzysu poprzez nawiązanie współpracy między różnymi grupami społecznymi, realizowanie hasła pracy u podstaw i pracy organicznej, zawiązywanie przyjaźni i związki małżeńskie (Witold, Justyna, Jan); c) optymistyczna wymowa powieści wynikająca z wiary, że młodzi, współpracując i współżyjąc ze sobą, a także nawiązując do tradycji, zbudują nowe społeczeństwo; d) wyłączenie z tego społeczeństwa kosmopolitycznych nierobów, szukających szczęścia i trwoniących rodzinne majątki za granicą; e) społeczność jest mata, oddzielona od reszty świata (zresztą ze świata przychodzi tylko zło), wystarcza sama sobie, szczęśliwa i wyidealizowana [ Pobierz całość w formacie PDF ]