Kronika Jana Długosza

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dzierżył na ów czas państwo Ruskieksiążę Jarosław, syn Włodzimierza, mający córkę, rodzoną z Anny, siostryBazylego i Konstantyna, cesarzów Greckich, dziewicę urodną i cnotliwą, imieniemMaryą.Tę, mimo różności wyznania, Kazimierz król Polski, z wielorakich powodów,które on i jego radcy uznali za ważne, pojął w małżeństwo.Gody weselne,wspaniałym wyprawione nakładem, jak tego wymagała godność książęcia wydającegocórkę, i króla pojmującego małżonkę, z przepychem obchodzono w Krakowie.Otrzymał zaś Kazimierz król Polski w posagu od Jarosława książęcia Ruskiegowielką ilość pieniędzy, naczyń i klejnotów w złocie i srebrze, rzędów także nakonie znaczny dostatek.A tak królestwo swoje uświetnił małżeństwem i bogactwy,a powinowactwem ubezpieczył: nie tylko bowiem od strony Rusi upewnił się iobwarował, ale nadto zyskał pomoc Rusinów w wojnach, które przymuszony byłtoczyć z sąsiady i krajowcami, dla odzyskania i przywrócenia do dawnego stanukrólestwa.Wiele jednak ziem i zamków Ruskich, które był dziad jego Bolesławpierwszy król Polski, pobiwszy i zwyciężywszy Jarosława, na Rusi zdobył, i któredotychczas Kazimierz dzierżył, zwrócił Jarosławowi na dowód szczerego sojuszu iprzyjazni.Marya królowa, nie tylko że w Polsce porzuciła obrządek Grecki, wktórym była wychowana, ale wyuczywszy się od księży obrządku kościołakatolickiego Rzymskiego i poznawszy jego czystość, a zmierziwszy sobie Greckiewyznanie, przyjęła na nowo chrzest w kościele Krakowskim, dla uzupełnienia tego,co Ruscy kapłani, nieświadomi pisma i zakonu Bożego, częstokroć zaniedbują; a zobrządkiem Greckim porzuciła też imię swoje, i odtąd poczęła się zwaćDobrogniewa, to bowiem imię dane jej było przy chrzcie katolickim.PózniejKazimierz król Polski kazał ją w kościele Gnieznieńskim namaścić na królową iuwieńczyć koroną królewską.U ARAGOCCZYK�W PODOBNIE%7ł MNICH DO TRONU POWOAANY.Czytamy, że podobny prawie wypadek zdarzył się u Aragończyków, którzy w brakupotomstwa królewskiego, Ramira, syna króla Sancyusza, a brata Alfonsa zmarłego,który był wstąpił do klasztoru Z.Poncyusza z Tomaris, i został już mnichom ikapłanem, wydobywszy go z klasztoru, bez wyjednania mu nawet u StolicyApostolskiej rozwiązania ślubów, na tronie osadzili, i połączyli związkiemmałżeńskim z siostrą hrabiego248Poiton (Picviae).Miał z niej tenże Ramirus córkę, imieniem Potronę, zwanąpózniej Wraką, która gdy doszła lat sposobnych do zamęścia, wydaną została zaRajmunda hrabię Barchinońskiego, a król Ramirus wrócił znowu do dawnegoklasztoru, który w czasie panowania swego wielkiemi zbogacił nadaniami.BRZETYSTAW KSI%7ł CZESKI PORA%7łA WOJSKO HENRYKA III KR�LA RZYMSKIEGO, POWKROCZENIU DO CZECH TRUDAMI ZNKANE.Henryk III król Rzymski, obrażony odpowiedzią.Brzetysława książęcia Czeskiego,postanowiwszy według obietnicy pójść w pomoc Kazimierzowi królowi Polskiemu aswemu powinowatemu, i zemścić się na opornym sobie książęciu, nakazuje przeciwCzechom wyprawę.Wyciąga zatem zbrojno z Ratysbony, i zamierzywszy wkroczyć doCzech dwoma oddziałami wojska, ażeby nieprzyjaciół tem większą porazić klęską,Otarda, książęcia Saskiego, męża świadomego sztuki wojennej i we wszystkichsprawach przezornego, z częścią wojsk wysyła inną drogą; sam zaś z resztą wojskagościńcem wiodącym z Ratysbony przybywa do rzeki Reszon, nazajutrz wchodzi dolasów przedzielających Niemcy od Czech, nie wysławszy naprzód ani podjazdów, anioboznych, którzyby wcześnie obrali wojsku stanowiska, w mniemaniu, że lasy te iborowe gęstwiny łatwo i bez przeszkody przebyć potrafi.Aliści zastaje wszystkiedrogi zawalone i podciętemi drzewy pozagradzane: wśród wielkich zatem przeszkódi z utrudzeniem wojska, które przymuszone było uprzątać przed sobą kłody,zaledwo przebywszy połowę drogi leśnej, stanął na wzgórzu, z którego widziećmożna było równiny Czeskie.Tu więc spoczął obozem, a zostawiwszy juki i konie wtaborze, pieszo i z lekkiem uzbrojeniem ruszyć kazał wszystkiemu rycerstwu, iprzebywać resztę drogi leśnej, a ztąd dostawszy się na równiny, mieczom i ogniemCzechy pustoszyć.Sam król Henryk został w obozie z garstką niedoboru i tymi,którzy niezdatnymi byli do orężu; wyprawione zaś wojsko, stosownie do rozkazu,przebywszy w pochodzie wzgórza, wyniosłe bałhany i bezdroża, spracowane iznużone ciężarem zbroi i słonecznemi upały, tak iż większa część omdlała zniesłychanego utrudzenia, zatrzymało się wreszcie, a nie przewidując żadnego wtej stronie nieprzyjaciela, złożyło broń i po trudach posilało się snemswobodnym.O tem wszystkiem książę Brzetysław, który się w tych lasach ukrywał,przez szpiegów zawiadomiony, na wojsko cesarskie, znużone i wczasowi oddane, zwielkim zgiełkiem i krzykiem napada, a sprawiwszy w niem wielki popłoch., beztrudności poraża i rozprasza.Mała zaledwo liczba ratowała się ucieczką wszystko wojsko249cesarskie częścią trupem poległo, częścią dostało się w niewolą.Król Henrykdowiedziawszy się o tej klęsce, w największym żalu i smutku z niedobitkami swemiwrócił do Niemiec.Otard zaś, książę Saski, który niszcząc ziemię Czeską dotarłbył aż do rzeki Bieliny, gdy go doszła wieść o nieszczęściu królewskiem, cofnąłsię, i obciążony łupami Czeskiemi uprowadził szczęśliwie wojsko swemu dowództwupowierzone, tą samą drogą, którą przyszedł.A Prokop hrabia Bieliński, który znim niepomyślnie walczył, posądzony, iż się pieniędzmi dał przekupić, miał zakarę oczy wyłupane, nogi i ręce obcięte, a naostatek w rzece Bielinie utopionyzostał.PO ALBINIE BISKUPIE PAOCKIM WSTPUJE NA STOLIC PASCHALIS.Albin, biskup Płocki, przesiedziawszy na stolicy lat szesnaście, pracą, wiekiemi częstemi chorobami zwątlony, umarł; zwłoki jego pochowano w kościele Płockim.Po nim nastąpił Paschalis, Włoch ślachetnego pochodzenia, rodem z Toskanii, mążuczony, kanonik Płocki, wyborem prawowitym, na który Kazimierz I król Polski pozwyciężeniu Masława przywłaściciela chętnie zezwolił, wyniesiony i przezBenedykta IX.papieża potwierdzony.ROK PACSKI 1042.MASAAWA SAMORZDC MAZOWSZA, PODNOSZCEGO OR%7ł PRZECIW KAZIMIERZOWI, KR�L POLSKIGROMI I ROZPRASZA, I MAZOWSZE ZDOBYWA.Kiedy przybycie i koronacya nowego króla, dziedzicznego pana, niezmiernąnapełniały radością wszystkie prawie królestwa Polskiego ziemie i powiaty, którez wierną czcią i posłuszeństwem kwapiły się poddać jego władzy, i gdy wszyscy zzapaleni przechodzili pod jego panowanie, sama tylko ziemia Płocka, która terazzmieniwszy nazwisko Mazowszem się zowie, stawiła mu opór, nie podzielającpowszechnej radości i wdzięczności, do czego ją poduszczał Masław, jeden z panówPolskich, mąż powierzchowną raczej postacią niżeli cnotą i sławą znakomity, apałający nieprawą żądzą panowania, który w czasie bezkrólewia i poprzednichniezgód domowych ziemię tę księstwem a siebie jej książęciem i samorządcąuczynił, przywłaszczył sobie władzę książęcą, i gotów był nawet stanąć do walki,gdyby go zaczepiono.Wsparty pomocą Prusaków, marzył wyższe nad stan swójnadzieje, i znając swojo przeznaczenie, chciał bujać skrzydłami Ikara, bez250względu na dobrodziejstwa, jakiemi go niegdyś Mieczysław król Polski obdarzył.Od ojcu bowiem królu Kazimierza zaszczycon był dostojeństwem (podawał zwyklekrólowi kubek jako cześnik) [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy