Saint Simone Pamiętniki cz. 2

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Natychmiast zwróciłem, moją uwagę na tokogo następnego książę Orleański wezwie do oddania głosu, bymmógł przerwać, gdyby to był par, i w ten sposób odebrać bastar-dom najmniejszy pretekst formalny do powtórnego wniesieniasprawy.Nie musiałem tego uczynić.Książę Orleański dobrzemnie usłyszał, zrozumiał i przeskoczył do marszałka d'Estr�es.On i wszyscy inni głosowali prawie bez dyskursów, zatwierdzającto, co po większej części wcale im się nie podobało.Starałemsię nadać taki ton memu głosowi, by zaledwie być słyszanymprzez wszystkich, wolałem bowiem raczej nie być słyszanymprzez najdalszych niż mówić zbyt głośno, i całej mojej postacistarałem się nadać wyraz powagi, skromności i wdzięczności, naj-lepiej, jak umiałem.Książe de Bourbon uczynił mi porozumie-wawczy, wesoły znak, że dobrze mówiłem; zachowałem jednakpowagę i odwróciłem się, by obserwować innych.Miny i zacho-wanie obecnych nie dadzą się opisać.Jak już; powiedziałem,uczucia, jakie ich ogarnęły, potęgowały się z minuty na minutę.Widziało się tylko ludzi zgnębionych i opanowanych przytłacza-jącym ich zdziwieniem, skupionych, podnieconych, niektórychpoirytowanych, paru bardzo zadowolonych, jak la Force i Guiche,który przyznał mi się do tego wielkodusznie.Po zebraniu głosów, które skończyło się prawie natychmiast,książę Orleański powiedział: Panowie, oto rzecz została przy-jęta; sprawiedliwości stało się zadość i prawa parów są zabez-pieczone.Chcę wam teraz zaproponować akt łaski i czynię toz tym większą ufnością, że nie zaniedbałem porozumieć sięz zainteresowanymi stronami, które zechciały udzielić poparcia;akt ten sporządziłem w ten sposób, że nikogo nie może zranić.To, co przedstawię, dotyczy jednego tylko hrabiego Tuluzy.Niema nikogo, kto by nie wiedział, jak nie pochwalał on wszystkiego,co zostało uczynione dla braci, a znosił to od czasów regencjijedynie z szacunku dla woli nieboszczyka króla.Wszystkim teżznana jest jego cnota, jego zasługi, gorliwość, prawość, bezinte-resowność.Jednak nie zdołałem uniknąć objęcia go deklaracją,której przed chwilą panowie wysłuchali.Sprawiedliwość nie do-puszcza wyjątków na jego korzyść i trzeba było zabezpieczyćprawa parów.Teraz, kiedy prawu temu nie grozi już żadengwałt, wydało mi się, że mogę oddać, w drodze udzielenia łaskize względu na zasługę, to, co odbieram w imię sprawiedliwości 263ze względu na urodzenie, i uczynić wyjątek dla osoby hrabiegoTuluzy; wyjątek, który potwierdzając regułę, pozostawi jemujednemu wszystkie zaszczyty, jakie mu przysługiwały, z wyłą-czeniem wszystkich innych i z tym, że nie mogą one przejść najego dzieci, jeżeli się ożeni i będzie je miał, ani nie może nikomubez wyjątku posłużyć jako precedens.Jest to dla mnie przy-jemnością, że książęta krwi zgadzają się na to i ci spośród pa-rów, którym mogłem się zwierzyć, podzielili moje uczucia, a na-wet zechcieli mnie o to prosić.Nie wątpię wcale, że szacunek,jaki sobie hrabia zdobył, uczyni wam, panowie, tę propozycjęmiłą. I zwracając się do strażnika pieczęci: Czy zechceszWaszmość odczytać deklarację?" Ten bez słowa zabrał się doczytania.W czasie przemówienia Jego Królewskiej Wysokości całą mojąuwagę skierowałem na badanie wrażenia, jakie wywarło ono nazebranych.Spowodowało powszechne zdziwienie; było ono takwielkie, że patrząc na tych, do których przemówienie było skie-rowane, można by sądzić, że nic nie rozumieją i nie oprzytomnielido samego końca lektury.Ci zwłaszcza, których poprzednie czy-tanie najbardziej zabolało, okazywali przy obecnym konsternację,która stanowiła najwyższą pochwałę tego rozróżnienia dwu braci;zmartwiło ono jeszcze więcej należących do tego stronnictwa,a ten mimowolny odruch pozwolił domyślić się, że chodzi imo samo stronnictwo, a nie o przywiązanie do osób; w tym bowiemwypadku ta druga deklaracja mogłaby ich raczej pocieszyć,a tymczasem była dla nich powodem do wielkiej irytacji i cier-pienia, gdyż pogłębiała jeszcze upadek księcia du Maine i odbie-rała mu poparcie brata, w najlepszym wypadku uzależniając good łaski juniora tak wspaniale wyróżnionego.Tryumfowałemw głębi serca z powodzenia tak jasno ukazanego i niezbyt dobrzeprzyjąłem księcia de Guiche, który mi okazał swą dezaprobatę.Villeroy zmieszany, Villars wściekły, d'Effiat toczący złym wzro-kiem, d'Estr�es nieprzytomny ze zdziwienia najbardziej dawalipoznać swe uczucia.Tallard, z wysuniętą szyją, zdawał się ssać,że tak powiem, wszystkie słowa regenta, w miarę jak były wy-mawiane, i wszystkie słowa deklaracji, w miarę odczytania ichPrzez strażnika pieczęci.Noailles, przerażony w głębi serca, niekrył tego nawet na zewnątrz.Huxelles, zajęty wysiłkami, byopanować swe uczucia, nawet się nie zmarszczył [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy