[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.PowyższareguÅ‚a jest zatem zawodna, czyli jej wniosek nie wynika z przesÅ‚anek.Na podstawie tychfaktów możemy dać ostatecznÄ… odpowiedz, iż badane wnioskowanie nie jest poprawne.PrzykÅ‚ad:Zbadamy teraz poprawność wnioskowania bÄ™dÄ…cego modyfikacjÄ… rozumowania zpoprzedniego przykÅ‚adu.JeÅ›li Wacek dostaÅ‚ wypÅ‚atÄ™ to jest w barze lub u Zenka.Wacka niema w barze.Zatem Wacek nie dostaÅ‚ wypÅ‚aty lub jest u Zenka.BadajÄ…c reguÅ‚Ä™, na której oparte jest wnioskowanie zaczynamy nastÄ™pujÄ…co:1 1p ’! (q (" r), ~ q ~ p (" rNastÄ™pnie obliczamy wartoÅ›ci czÅ‚onów alternatywy we wniosku oraz wartość q.WartoÅ›ci te przepisujemy do pierwszej przesÅ‚anki i stwierdzamy, że faÅ‚szywa musi byćalternatywa (q (" r), ponieważ faÅ‚szywe sÄ… oba jej czÅ‚ony.Po bliższym przyjrzeniu siÄ™implikacji odkrywamy w niej sprzeczność:1 1 0 0 0 1 0p ’! (q (" r), ~ q ~ p (" r0 1 0 065PokazaliÅ›my, że tym razem nie jest możliwa sytuacja, aby przesÅ‚anki byÅ‚y prawdziwe, awniosek faÅ‚szywy.Powyższa reguÅ‚a jest zatem niezawodna, a badane wnioskowaniepoprawne.UWAGA!BadajÄ…c dedukcyjność reguÅ‚, podobnie jak przy sprawdzaniu czy formuÅ‚a jest tautologiÄ…lub kontrtautologiÄ…, sprzecznoÅ›ci mogÄ… pojawić siÄ™ w różnych miejscach.Na przykÅ‚ad wpowyższym przykÅ‚adzie ostateczny wynik mógÅ‚ wyglÄ…dać nastÄ™pujÄ…co:1 1 0 1 0 1 0p ’! (q (" r), ~ q ~ p (" r0 1 0 0OczywiÅ›cie jest to równie dobre rozwiÄ…zanie.PrzykÅ‚ad:Sprawdzimy poprawność nastÄ™pujÄ…cego wnioskowania: JeÅ›li Lolek jest agentem, toagentem jest też Bolek , zaÅ› nie jest nim Tola.JeÅ›li Bolek jest agentem, to jest nim też Lolek lub Tola.JeÅ›li jednak Tola nie jest agentem, to jest nim Lolek a nie jest Bolek.Tak wiÄ™c to Tola jest agentem.ReguÅ‚a na której oparte jest powyższe wnioskowanie wyglÄ…da nastÄ™pujÄ…co:p ’! (q '" ~ r), q ’! (p (" r), ~ r ’! (p '" ~ q) rPo zaÅ‚ożeniu prawdziwoÅ›ci przesÅ‚anek oraz faÅ‚szywoÅ›ci wniosku, a nastÄ™pnieprzepisaniu wszÄ™dzie wartoÅ›ci r otrzymujemy:1 0 1 0 0 1p ’! (q '" ~ r), q ’! (p (" r), ~ r ’! (p '" ~ q) rTeraz możemy obliczyć wartość negacji r.W trzeciej przesÅ‚ance majÄ…c prawdziwÄ…implikacjÄ™ z prawdziwym poprzednikiem stwierdzamy, że prawdziwy musi być jej nastÄ™pnik koniunkcja p '" ~ q.Teraz Å‚atwo obliczamy wartoÅ›ci p oraz q i przepisujemy je.Po66obliczeniu wartoÅ›ci koniunkcji w pierwszej przesÅ‚ance oraz alternatywy w drugiejotrzymujmy:1 1 0 0 1 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0p ’! (q '" ~ r), q ’! (p (" r), ~ r ’! (p '" ~ q) rSprzeczność w pierwszej przesÅ‚ance pokazuje, iż nie jest możliwa sytuacja, abyprzesÅ‚anki byÅ‚y prawdziwe, a wniosek faÅ‚szywy.Wnioskowanie jest wiÄ™c poprawne.1.7.3.WYKORZYSTANIE POJCIA TAUTOLOGII.Do sprawdzenia poprawnoÅ›ci wnioskowania można również wykorzystać pojÄ™cietautologii, w podobny sposób, jak to czyniliÅ›my przy okazji sprawdzania, czy z jednegozdania wynika logicznie drugie zdanie.Twierdzenie o dedukcji mówi bowiem, że reguÅ‚a jestniezawodna (a zatem oparte na niej wnioskowanie poprawne) gdy tautologiÄ… jest implikacja,której poprzednik stanowiÄ… poÅ‚Ä…czone spójnikami koniunkcji przesÅ‚anki, a nastÄ™pnik wniosek.PrzykÅ‚ad:Zbadamy przy pomocy twierdzenia o dedukcji nastÄ™pujÄ…ce wnioskowanie:Jeżeli to nie Ted zastrzeliÅ‚ Billa, to zrobiÅ‚ to John.JeÅ›li zaÅ› John nie zastrzeliÅ‚ Billa, tozrobiÅ‚ to Ted lub Mike.Ale Mike nie zastrzeliÅ‚ Billa.Zatem to Ted zastrzeliÅ‚ Billa.ReguÅ‚a na której opiera siÄ™ wnioskowanie wyglÄ…da nastÄ™pujÄ…co:~ p ’! q, ~ q ’! (p (" r), ~ r pAby móc skorzystać z twierdzenia o dedukcji musimy zbudować implikacjÄ™, którejpoprzednik bÄ™dÄ… stanowić poÅ‚Ä…czone spójnikami koniunkcji przesÅ‚anki, a nastÄ™pnik wniosek.Praktycznie czynimy to tak, że bierzemy w nawias pierwszÄ… przesÅ‚ankÄ™, Å‚Ä…czymy jÄ…koniunkcjÄ… z wziÄ™tÄ… w nawias drugÄ… przesÅ‚ankÄ…, bierzemy powstaÅ‚e wyrażenie w nawias iÅ‚Ä…czymy koniunkcjÄ… z wziÄ™tÄ… w nawias trzeciÄ… przesÅ‚ankÄ…, nastÄ™pnie bierzemy wszystkieprzesÅ‚anki w jeden najwiÄ™kszy nawias i Å‚Ä…czymy to wyrażenie z wnioskiem przy pomocysymbolu implikacji:)#{(~ p ’! q) '" [ ~ q ’! (p (" r)]} '" ~ r*# ’! p67NastÄ™pnie sprawdzamy, czy formuÅ‚a ta jest tautologiÄ….Ponieważ w powyższymschemacie mamy bardzo dużo nawiasów, trzeba to robić bardzo uważnie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]